Các loại nám da phổ biến nhất hiện nay là gì? Cách điều trị ra sao?

“Thời gian gần đây tôi thấy da mặt xuất hiện rất nhiều chấm nhỏ màu nâu ở xung quanh 2 gò má. Mấy chị em ở cơ quan nhìn vào đều bảo tôi đang bị nám da, phải điều trị ngay đây. Nếu để lâu còn lây lan sang các vùng khác càng mất thẩm mỹ hơn. Giờ tôi muốn hỏi nám của tôi thuộc dạng nào vì theo như được biết các loại nám da có đặc điểm khác nhau. Và làm cách nào để tôi có thể trị nám hiệu quả nhất” (Lương Yên Hồng- 32 tuổi- Hà Nội).

Bác sĩ giải đáp: Các loại nám da phổ biến nhất hiện nay là gì?

Chào bạn Lương Yên Hồng, rất cảm ơn bạn đã quan tâm và gửi câu hỏi cho chúng tôi.
Hiện nay nám da chiếm tỷ lệ cao nhất trong các loại bệnh liên quan đến da ở phụ nữ. Theo nghiên cứu thì có khoảng 80% phụ nữ ở độ tuổi trên 30 đều bị mắc nám. Thực chất nám da không được xếp vào danh sách các loại bệnh trên da. Chúng chỉ là hội chứng rối loạn sắc tố melanin do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Đúng như bạn nói thì nám da hiện nay được chia thành nhiều dạng khác nhau, bao gồm:
+ Nám mảng: có đặc điểm là các đốm nhỏ màu nâu nhạt hoặc đậm, thậm chí là đen xám nhưng chúng tập trung thành từng mảng lớn ở 2 bên gò má, trán hoặc thái dương. Đặc trưng của nám mảnh là có phần chân ăn nông ở lớp biểu bì trên cùng. Nhưng vì chúng không cố định 1 chỗ, các chân nám bám vào nhau khá chắc chắn nên cần biện pháp điều trị đủ mạnh mới làm sạch được hoàn toàn.
Nếu nám mảnh do rám nắng, sử dụng mỹ phẩm ở mức độ nhẹ thì sẽ dễ chữa hơn so với nám mảng do rối loạn nội tiết tố, bị stress thường xuyên hoặc dùng mỹ phẩm ở mức độ nghiêm trọng hơn.
+ Nám đốm: hay có tên khác là nám chân sâu, nám sâu. Đặc điểm nhận biết là các đốm nhỏ, kích thươc bằng đầu đinh, có màu nâu nhạt hoặc đậm, nằm riêng rẽ nhau. Vị trí xuất hiện chủ yếu ở 2 bên gò má.
Nám đốm khác với nám mảng khi có phần chân nám ăn sâu ở cả lớp biểu bì và trung bì. Tuy nhiên vì sắc tố melanin gần như nằm cố định 1 chỗ, không bị lan sang xung quanh nên dễ điều trị hơn.

+ Nám hỗn hợp: là sự kết hợp của cả nám đốm và nám mảng. Tập trung ở cả 2 bên gò má, trán và thái dương.
+ Nám bã chè: thực chất là 1 dạng khác của nám đốm. Đặc trưng là các vết nám đậm màu lây lan từ phần má đến thái dương và có màu sắc giống như bã chè. Loại nám này cũng có thể trị tận gốc giống như nám đốm khi bóc tách tận gốc chân nám.
Theo những chi tiết mà bạn miêu tả thì có khả năng bạn bị nám đốm hay nám chân sâu. Như đã phân tích ở trên thì nám này dễ điều trị tận gốc và không tái phát.

NÁM DA LÀ GÌ? BIỂU HIỆN NHƯ THẾ NÀO?

Nám da là một rối loạn da phổ biến. Dịch nôm na, từ này có nghĩa là "đốm đen". Nếu bị nám da, bạn có thể sẽ thấy các mảng màu nâu nhạt, nâu sẫm và/hoặc xám xanh trên da.

Chúng có thể xuất hiện dưới dạng các mảng phẳng hoặc các đốm giống như tàn nhang. Các vùng thường bị ảnh hưởng bao gồm khuôn mặt, má, môi trên và trán, cũng như cẳng tay. Nám da đôi khi được gọi là "mặt nạ thai kỳ" vì nó thường ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai. Nám da thường sẫm màu và nhạt dần theo thời gian, thường trở nên tồi tệ hơn vào mùa hè và cải thiện vào mùa đông.

Một tên gọi khác, ít phổ biến hơn của nám da, là nám da. Mặc dù rối loạn này hoàn toàn vô hại, nhưng cũng dễ hiểu khi nó khiến một số người cảm thấy tự ti.

NÁM DA THƯỜNG XUẤT HIỆN Ở ĐÂU?

Nám da thường xuất hiện nhiều nhất ở má, mũi, cằm, phía trên môi trên và trán. Đôi khi nó ảnh hưởng đến cánh tay, cổ và lưng của bạn. Trên thực tế, nám da có thể ảnh hưởng đến bất kỳ vùng da nào tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Đó là lý do tại sao hầu hết những người bị nám da đều nhận thấy các triệu chứng của họ trở nên trầm trọng hơn vào những tháng mùa hè.

ĐIỀU GÌ XẢY RA Ở DA?

Da được cấu tạo bởi ba lớp. Lớp ngoài cùng là lớp biểu bì, lớp giữa là lớp hạ bì, và lớp sâu nhất là lớp hạ bì. Đây là một cơ quan - cơ quan lớn nhất - và chiếm khoảng một phần bảy trọng lượng cơ thể của bạn. Da là hàng rào bảo vệ xương, cơ, các cơ quan và mọi thứ khác khỏi cái lạnh, vi trùng, ánh nắng mặt trời, độ ẩm, các chất độc hại, chấn thương và nhiều hơn nữa. Nó cũng giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể, ngăn ngừa mất nước và cảm nhận những cảm giác như hơi ấm của bếp lò, lông trên bụng chó của bạn và áp lực của bàn tay người khác nắm lấy tay bạn.

Lớp biểu bì chứa các tế bào gọi là tế bào hắc tố, có chức năng lưu trữ và sản xuất một màu tối (sắc tố) được gọi là melanin. Để phản ứng với ánh sáng, nhiệt, bức xạ cực tím hoặc do kích thích nội tiết tố, tế bào hắc tố sẽ sản xuất nhiều melanin hơn và đó là lý do tại sao da sẫm màu hơn.

NÁM DA CÓ PHẢI LÀ UNG THƯ KHÔNG?

Nám da không phải là ung thư, không phải là dấu hiệu của ung thư, hay một tình trạng da "biến thành" ung thư. Tuy nhiên, có những loại ung thư da có thể giống nám da, vì vậy, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để xác định chẩn đoán chính xác.

Nám da có vĩnh viễn không?

Nám da thường là một rối loạn mãn tính. Điều này có nghĩa là nám da kéo dài (ba tháng hoặc hơn). Một số người bị nám da trong nhiều năm hoặc cả đời. Những người khác có thể chỉ bị nám da trong một thời gian ngắn, chẳng hạn như khi mang thai.

NGUYÊN NHÂN GÂY NÁM DA LÀ GÌ?

Có hai nguyên nhân chính gây nám da: bức xạ, tia cực tím, ánh sáng khả kiến ​​hoặc tia hồng ngoại (nhiệt); và hormone.

Tia cực tím và tia hồng ngoại từ mặt trời là nguyên nhân chính khiến tình trạng nám da trở nên trầm trọng hơn. Các nguyên nhân khác có thể gây nám da bao gồm:

• Thuốc chống động kinh
• Liệu pháp tránh thai (thuốc tránh thai)
• Estrogen/Diethylstilbestrol
• Gene di truyền
• Suy giáp
• Màn hình LED
• Mang thai
• Hormone
• Mỹ phẩm trang điểm
• Sản phẩm chăm sóc da
• Xà phòng
• Giường tắm nắng

CÓ CÁCH CHỮA TRỊ NÁM DA KHÔNG?

Nám da rất khó điều trị. Để xác định phác đồ điều trị, trước tiên, bác sĩ sẽ cần xác định nguyên nhân gây ra nám. Có phải do ánh nắng mặt trời, thuốc tránh thai, gene di truyền, mỹ phẩm hay do tiếp xúc quá nhiều với màn hình điện tử?

Tùy thuộc vào từng người, nám da có thể tự khỏi, có thể rất “cứng đầu” hoặc có thể đáp ứng với điều trị trong vòng vài tháng. Với nhiều trường hợp nám da sẽ mờ dần theo thời gian, đặc biệt là khi được bảo vệ tốt khỏi ánh nắng mặt trời và các nguồn sáng khác.

ĐIỀU TRỊ NÁM DA NHƯ THẾ NÀO? THUỐC NÀO CÓ TÁC DỤNG?

Điều đầu tiên cần làm để điều trị nám da là đảm bảo tình trạng không trở nên tồi tệ hơn. Hãy thực hiện điều này bằng cách tránh ánh nắng mặt trời, giường tắm nắng, màn hình LED, xà phòng gây kích ứng và các biện pháp tránh thai có chứa hormone.

Nếu bạn tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, hãy nhớ thoa kem chống nắng có chứa oxit sắt và chỉ số SPF từ 30-50 mỗi hai giờ, cũng như đội mũ rộng vành. Những bước này có thể ngăn ngừa tình trạng nám da của bạn trở nên tồi tệ hơn.

Phương pháp thứ hai là dùng thuốc bôi ngoài da. Liệu pháp bôi ngoài da sử dụng chất ức chế tyrosinase giúp ngăn ngừa sự hình thành sắc tố mới bằng cách ngăn chặn sự hình thành melanin (màu tối). Ví dụ về chất ức chế tyrosinase và các loại tác nhân hữu ích khác bao gồm: Axit Azelaic, Cysteamine, Hydrocortisone (một loại corticosteroid bôi ngoài da), Hydroquinone, Methimazole, Chiết xuất đậu nành, Zxit alpha hydroxy dùng ngoài da, axit tranexamic, Tretinoin.

Sự kết hợp của hydroquinone, tretinoin và một loại steroid bôi ngoài da vừa phải có hiệu quả tốt nhất đối với nám da.

THUỐC CÓ GÂY BIẾN CHỨNG/TÁC DỤNG PHỤ KHÔNG?

Viêm da là tác dụng phụ của hydroquinone và tretinoin. Kem, lotion hoặc gel Azelaic có thể gây kích ứng. Luôn cảnh giác với bất kỳ phản ứng dị ứng nào. Hãy báo cáo tất cả các tác dụng phụ cho bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn. Bạn có thể cân nhắc sử dụng một loại thuốc khác để tránh các tác dụng phụ.

Peel da hóa học và laser có thể bóc tách các lớp bề mặt da, gây tăng sắc tố sau điều trị và gây sẹo phì đại. Chúng có thể được sử dụng an toàn với các loại thuốc bôi ngoài da, nhưng phải được các chuyên gia có kinh nghiệm điều trị nám da lên liệu trình sử dụng.

CÁCH TỰ ĐIỀU TRỊ NÁM TẠI NHÀ NÀO HIỆU QUẢ?

Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mà không dùng kem chống nắng. Giảm thời gian sử dụng màn hình TV màn hình LED, máy tính bảng, điện thoại di động và máy tính. Chọn phương pháp tránh thai không chứa hormone.

Tham khảo lời khuyên về điều trị và quản lý từ bác sĩ da liễu hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác. Và hãy đảm bảo bạn đang được điều trị đúng cách bằng cách xác nhận chẩn đoán với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.

Hiện nay có nhiều phương pháp trị nám khác nhau như sử dụng nguyên liệu tự nhiên, kem trị nám, thuốc trị nám. Tuy nhiên chúng đều bộc lộ hạn chế của mình khi không thể loại bỏ được sắc tố melanin dư thừa- nguyên nhân chính của nám. Bên cạnh đó sử dụng kem hoặc thuốc chữa nám còn gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Do vậy bạn có thể tham khảo cách trị nám bằng công nghệ cao. Đây cũng là phương pháp được các chuyên gia thẩm mỹ trên thế giới đánh giá tốt nhất hiện nay. Cơ chế hoạt động chủ yếu dựa vào sóng ánh sáng sinh học để loại bỏ sắc tố melanin, đào thải tận gốc chân nám ra bên ngoài. Chỉ sau 1 liệu trình duy nhất là bạn sẽ có được làn da trắng sáng như cũ.